اکثر اوقات شرافت در احمق ماندن است

آملی دختر جوانی است که اصلیت بلژیکی دارد ولی در ژاپن به دنیا آمده است. او به دنبال رویای خود از یک زندگی ژاپنی به این کشور بازمی گردد و سعی می کند در یک شرکت ژاپنی مشغول به کارشود. آملی در ابتدای استخدام با بی توجهی بالاسری ها و در نهایت با لج بازی و نفرت رئیس مستقیمش ،دختری زیبا با نام فوبوکی، مواجه می شود.

پس از چند ندانم کاری ناشی از عدم شناخت فرهنگ ژاپنی آملی از طرف فوبوکی مطرود می شود و آنقدر تنزل پیدامی کند که او را مسئول نظافت توالتها می کنند. آملی که می داند در فرهنگ ژاپن استعفا دادن بزرگترین گناه است 7ماه در دستشویی و توالت می ماند و هر توهینی را تحمل می کند تا استعفا ندهد و پس از پایان قراردادش شرکت را ترک می کند.

داستان ترس و لرز نوشته آملی نوتومب نویسنده نسبتا جوان (نوتومب در زمان انتشار این رمان در حدود 22 سال داشت) فرانسوی زبان است. این کتاب در سال 1999 برنده جایزه ادبی فرهنگستان فرانسه شده است. بر اساس داستان این کتاب فیلمی هم ساخته شده که رتبه نسبتا خوب 7.1 را در سایت آی.ام.دی.بی داراست.

نوتومب در داستانش از وقایعی که در خارج از محیط کار می گذرد کاملا چشم پوشی کرده است و تنها بر روابطش با رؤسایش ،به ویژه فوبوکی، و یکی از همکاران مردش تمرکز کرده است. ترس و لرز حکایت تفاوتهای فرهنگی بین انسان شرقی و غربی است و بارها کلمات ذهن غربی در تقابل با ذهن شرقی در آن تکرار شده است. نوتومب ،که به زبان ژاپنی، مسلط بوده است سعی کرده تا پوسته را شکافته و به هسته تمدن ژاپنی نفوذ کند. مرد و زن ژاپنی که نوتومب ارائه می دهد انسانهایی هستند تبدیل شده به روبات که دست و پایشان با آداب و رسوم و تعصبهای عهد عتیق به هم بسته شده است. عناصر فرهنگی که نتومب بر آنها بیشتر تأکید می کند عبارتنداز :اطاعت بی چون و چرا از دستورات مافوق حتی اگراحمقانه باشند، روش کاری بدون انعطاف و بدون خلاقیت، عدم اجازه افراد شرکتها به ابتکار عمل شخصی، الزام مستخدمین شرکت در حفظ منافع شرکت به ضرر منافع شخصی، مساوی بودن استعفا با شکست مطلق، کارماشینی و بدون تفکر،عدم آزادی زنان و اجبار آنها به رعایت سنتها و رسوم بعضا احمقانه.

ترس و لرز زبانی شیرین ولی همراه با طنزی گزنده دارد. نوتومب بارها روشهای مدیریتی ژاپنی را به تمسخر می گیرد چه در متن کتاب و چه در عمل هنگامی که مستخدم شرکت بوده است. نثرکتاب زیبا است و به زیبایی توسط خانم  شهلا حائری ترجمه شده است. این کتاب توسط نشر قطره و در سال 1382 به بازار عرضه شده است. اگر به شناختی کمی عمیق تر از جامعه ژاپن علاقمند هستید خواندن ترس و لرز را توصیه می کنم. البته خواندن این مصاحبه هم بعداز تمام کردن کتاب خالی از لطف نیست.

 این هم جملاتی که از این کتاب انتخاب کرده ام:

سایتو: همیشه راهی برای اطاعت کردن وجود دارد. این را ذهن غربی باید یادبگیرد.

چقدر مسرت بخش است که آدم بدون خودبینی و ذکاوت زندگی کند.

من مقصر بودم چون جرم کبیر ابتکار عمل را مرتکب شده بودم.

ژاپن کشوری است که معنای "وادادن" را خوب می داند.

اکثر اوقات شرافت در احمق ماندن است.

بهداشت تن بدون بهداشت روح و روان امکان پذیر نیست.

نظافتچی مبال  پیش پا افتادگی دردناک فضولات بشر را می شناسد که علی رغم تنوعش همواره یک چیز است.