اندیشه نظامی نادرقلی افشار

مطلب زیر معرفی یک کتاب است که یکی از عزیزان خواننده فرستاده اند و متاسفانه بدون اینکه ذکری از نام خود بکنند. با تشکر از ایشان
رضا کیانی موحد



دوران حکومت کوتاه نادر با درخشش در عرصه‌های منازعات بی پایان و متعدد نظامی داخلی و خارجی همراه بود.

لشکرآرایی‌ها و دشمن کشی‌ها و جنگ و نزاع‌های متعددی هم که به وقوع می‌پیوست، با وجود همه شرایط نامساعدی که پدید می‌آورد،‌ در کل مسئله از مرکزیت سیاسی کشور و تشکّل ملت کم نمی‌نمود.

روستا مرد ابیوردی که از نظر نظامی و قابلیت‌های سوق الجیشی بی نظیر بود،‌ نمی‌توانست به سادگی بفهمد که فاصله راه تکیه بر ملت داشتن و یا سر نیزه و زور را واسطه اصلی و معتبر کار ملک شمردن چقدر زیاداست،‌او فرزند شمشیر و پرورده شمشیر و حاکم بر شمشیر بود و جز این نمی‌دانست که خودی و بیگانه و دوست و دشمن همه را با یک شمشیر براند.

نادرقلی افشار،‌ موسس سلسله افشاریه، در سال 1606 خورشیدی در درگز متولد شد. نام پدرش امامقلی، از قبیله کوچک قرخلو،‌ یکی از تیره‌های ایل افشار بود. او دوازده سال بر ایران حکومت کرد و پایتخت وی شهر مشهد بود.

نادر از فرمانروایانی بود که برای آخرین بار ایران را به محدوده طبیعی فلات ایران رسانید و با تدارک کشتی‌های عظیم جنگی،‌ کوشید تا استیلای تاریخی کشور را به آب‌های شمال و جنوب تثبیت کند.

موضوع بررسی سیاست‌های نظامی نادر از دو جنبه حائز اهمیت است:

اول: ایران دچار فروپاشی در میانه قرن 18 و پس از سقوط صفویه را به انسجام و بازگشت به مرزهای پیشین رساند؛
دوم: رویکرد و سیاست نظامی نادر بومی و مبتنی بر حمله برق آسا و غافلگیرانه بود.

علی غلامرضایی «اندیشه نظامی نادر قلی افشار» را در هشت فصل به شرح زیر تألیف کرده‌اند:

فصل اول- بررسی منابع اصلی

فصل دوم- اوضاع ایران در آستانه ظهور نادر

فصل سوم- اقدامات سیاسی نادر قبل از نیابت سلطنت و دفع افغانان

فصل چهارم- اقدامات سیاسی نظامی نادر در دوران نیابت سلطنت

فصل پنجم- تثبیت قدرت و فتوحات مهم نادر

فصل ششم- جنگ با عثمانی‌ها

فصل هفتم- انحطاط حکومت نادر

فصل هشتم- ارتش نادر

در پایان نیز منابع و ماخذ استفاده شده در کتاب ذکر شده است.

«اندیشه نظامی نادرقلی افشار» را انتشارات دانشکده فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران در زمستان 90در 166 صفحه منتشر کرده است.

شماره بازیابی این کتاب در کتابخانه شماره یک مجلس شورای اسلامی 472630 می‌باشد.

شربت خوری

راستش من بعید می دانم که از خوانندگان اینجا کسی  جزری را بشناسد، به این دلیل ساده که خود من هم تا دیشب او را نمی شناختم. پس از غور فراوان در زمینه ی رباتیک و تاریخ آن، بالاخره به این قصه پی بردم که بدیع الزمان جزری در حقیقت پدر علم رباتیک به شمار می رود. اینکه ایشان چه کرده و چه ساخته را می توانید در لینک بالا بیابید. نکته ی جالب این است که هنگامی که به دنبال کتاب ایشان ،به نام حیل، می گشتم به آدرس زیر برخورد کردم:

http://schoolmaster6.blogfa.com/post/393

من نمی دانم این عزیز مطالب وبلاگش را از متن ترجمه شده ی کتاب مستقیما برداشته یا خودش کتاب را خلاصه کرده اما هر چه هست جالب بود که فهمیدم این آقای جزری علاوه بر رباتیک تخصص ویژه ای در زمینه ی شربت داشته است. از همه جالب تر اختراع نهم بوده که توسط جام وصراحی برای مردم شربت می ریخته است. احتمالا این رباتهای شربتی را در مراسمی مانند عاشورا در خیابان کار می گذاشته اند که به عزاداران شربت و چای و شیر کاکائو بدهند.
یاد فیلم گنجهای سیرامادره افتادم که تلویزیون خودمان پخش کرد. هنرپیشه ی نقش اول ،هامفری بوگارت، در وضعیتی خراب و کثیف و ژولیده در بار بود که پسری گدا وارد شد و پیله کرد به بوگارت. بوگارت هم که در حال خودش نبود، حتما شربت زیاد خورده بود و کله اش گرم شده بود، با عصبانیت به پسرک گفت: برو وگرنه این آب رو می ریزم توی صورتت!چه کنیم دیگر؟!!! مملکت اخلاقی که می گویند همین است.

با عشق از پاریس*

مهم نیست که شما چند سال دارید و یا رشته ی تحصیلی شما چیست و یا چه کاره اید!!! مهم نیست که درباره ی مسائل امنیتی چند تا کتاب و جزوه را جویده اید! مهم این است که ژن/پاسپورت ایرانی داشته باشید تا بتوانید درباره ی مشکلات بوجود آمده در فرانسه اظهار نظر کنید. اصولا "اظهار نظر کارشناسانه" توی خون ما مردم هست. من هم بنا بر عرق ایرانی که دارم تصمیم داشتم درباره ی حملات تروریستی پاریس قلم فرسایی کنم که به کتاب زیر رسیدم.
کتاب جزیره ی پنگوئن ها نوشته ی نویسنده ی شهیر فرانسه آناتول فرانس و برنده ی جایزه ادبیات نوبل است. فرانس با طنزی بی نظیر دوره ای کوتاه از تاریخ جهان را به صورت خلاصه فراهم کرده است اما این دوره ی تاریخ را به گونه ای نوشته که خواننده گمان می کند در حال مطالعه ی تاریخ فرانسه است. به هرحال با پس و پیش کردن چند بخش می توان این کتاب را به تاریخ هر کشور دیگری تعمیم داد. فصل آخر این کتاب پیشگویی است درباره ی سرنوشت بشریت که شباهت زیادی با داستان حملات تروریستی پاریس دارد. پس به جای اینکه به اظهار نظر های کارشناسی من توجه کنید ترجیح می دهم مطالعه ی فصل آخر این کتاب باارزش را به شما عزیزان پیشنهاد کنم.
*عنوان این پست از نام یک فیلم با موضوع تروریستی گرفته شده است که در آن یک گروه تروریستی مسلمان در پاریس دست به یک عملیات انتحاری می زنند.

تاریخ فتوحات مغول

قرن 12 میلادی شاهد بزرگترین لشکرکشی تاریخ بشریت بود. سپاهیان مغول به فرماندهی چنگیز تقریبا تمامی خاک آسیا را در نوردیدند و کشورهای متمدن چین و ایران، قسمتهای بزرگی از استپهای روسیه، قسمتهایی از اروپای شرقی و شمال هندوستان را به خاک و خون کشیدند. چنگیز خود را فرمانروایی می دانست که وظیفه داشت از جانب خدای آسمان زمین را از فساد پاک کند. وی با اینکه بیشتر به خاطر خونریزی ها و سفاکی هایش مشهور شده است اما در حقیقت مدیری توانا بود که توانست ملتهای بیشماری را تحت فرمان خویش درآورد و با متحد کردن آنها امپراطوری خود را بر نیمی از جهان متمدن آن روزگار تحمیل کند.

کتاب تاریخ فتوحات مغول یک تحلیل تاریخی از دوران چنگیز و حکومت بازماندگان وی در آسیاست. این کتاب که توسط ج.ج سندرز نوشته شده است به دلیل تحلیلی بودن ابتدا به ریشه های قدرت گیری مغول پرداخته و بدین منظور کتاب از اقوام ترک آسیای میانه و حکومت آنها در حدود 4 قرن قبل از چنگیز آغاز می شود. پس از ذکر مقدمه ای از زندگی چادرنشینی و فتوحات ترکان در آسیا زندگی چنگیز و پس از آن دوران امپراطوی مغول در چین، ایران و روسیه شرح داده می شود. سندرز کوشیده است تا بدور از تعصبات زندگی مغولی، آداب و رسوم شان و نحوه کشورگشایی و حکومت داری آنان را شرح دهد. وقایع تاریخی کتاب مانند کشورگشایی ها و جانشینی ها به صورت خلاصه وار ذکر شده اند و بیشتر به تحلیل وقایع، ارتباط واحدهای سیاسی، رقابت بین شاهزادگان مغول و تاثیر این رقابتها و کشمکشها در گسترش این امپراطوری پرداخته شده است.

کتاب تاریخ فتوحات مغول دارای فهرست اعلام، زیرنویسها و یک لغتنامه مغولی مناسب است که کار محققان را ساده تر می کند. تنها اشکال این کتاب کمبود نقشه های تاریخی در آن است.

این کتاب در سال 1363 توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شده و مترجم آن طنز پرداز معروف ایرانی ابوالقاسم حالت می باشد.

ادب مرد به ز سواد اوست

ابو علی بن سینا هنوز به سن بیست سال نرسیده بود که علوم زمان خود را فرا گرفت و در علوم الهی و طبیعی و ریاضی و دینی زمان خود سر آمد عصر شد. روزی به مجلس درس ابو علی بن مسکویه،دانشمند معروف آن زمان ، حاضر شد. با کمال غرور گردویی را به جلوی ابن مسکویه افکند و گفت: مساحت سطح این را تعیین کن. ابن مسکویه جزوه هایی از یک کتاب که در علم اخلاق و تربیت نوشته بود(کتاب طهارت الاعراق)، به جلوی ابن سینا گذاشت و گفت: تو نخست اخلاق خود را اصلاح کن تا من مساحت سطح گردو را تعیین کنم،تو به اصلاح اخلاق خود محتاجتری از من به تعیین مساحت سطح گردو. بوعلی از این گفتار شرمسار شد و این جمله راهنمای اخلاقی او در همه عمرش قرار گرفت.